Mowa źródłowa

Wzniosła Matka Przemożnego,

źródło przejścia rozumu

Po indyjsku:

Bhagavatī prajñā pāramitā hṛdaya.

Po tybetańsku:

bCom ldan 'das ma shes rab kyi pha rol tu phyin pa'i snying po.

Po polsku:

Wzniosła Matka Przemożnego, źródło przejścia rozumu.

Tom jeden.

Cześć Matce Przemożnego, Przejściu Rozumu!

   Jednego czasu, kiedy słyszałem te słowa, Przemożny przebywał razem z wielką społecznością mnichów i wielką społecznością oświeconych bohaterów na dworze króla, na górze sępich zwłok. Wówczas Przemożny wpadł w zachwyt nad wyliczeniem słów, który nazwano obrazem głębi. I wówczas oświecony bohater, wielki bohater, wzniosły Patrzący z Przymrużeniem, Możny, popatrzył na samo życie głębokiego przejścia rozumu i popatrzył na pięć skupisk jako swoiście próżne. Wtedy żywotny potęgą Świętego, syn Siary powiedział do oświeconego bohatera, wielkiego bohatera, wzniosłego Patrzącego z Przymrużeniem, Możnego, tymi słowy:

   «Jak mają się uczyć ci spośród synów narodu albo córek narodu, którzy chcieliby żyć życiem głębokiego przejścia rozumu?»

   Tymi słowy powiedział, a oświecony bohater, wielki bohater, wzniosły Patrzący z Przymrużeniem, Możny, powiedział do żywotnego syna Siaradwaty tymi słowy:

   «Synu Siary, tak mają patrzeć ci spośród synów narodu albo córek narodu, którzy chcieliby żyć życiem głębokiego przejścia rozumu – patrzeć wyraźnie na te pięć skupisk jako swoiście próżne.

   Widok jest próżny – próżność to widok. Próżność nie jest inna od widoku, a widok nie jest inny od próżności. Tak samo próżne jest uczucie, wyobrażenie, wytwór i doznanie.

   Otóż, synu Siary, wszystkie słowa są próżnością – bez określenia, niezaczęte, nieskończone, nieskalane, niepozbawione skalenia, nieumniejszone, niewypełnione.

   Otóż, synu Siary, w próżności nie ma widoku, nie ma uczucia, nie ma wyobrażenia, nie ma wytworów, nie ma doznania, nie ma oczu, nie ma uszu, nie ma nosa, nie ma języka, nie ma ciała, nie ma umysłu, nie ma widoku, nie ma dźwięku, nie ma zapachu, nie ma smaku, nie ma dotyku, nie ma słowa. Nie ma tego, co od obszaru oczu aż do obszaru umysłu, a także obszaru doznania umysłu. Nie ma nieświadomości. Nie ma tego, co od wyczerpania nieświadomości aż do starczej śmierci, a także wyczerpania starczej śmierci. Nie ma smutku, ani zajścia, ani zatrzymania, ani drogi. Nie ma poznania, nie ma osiągnięcia, ani też nieosiągnięcia.

   Otóż, synu Siary, oświeceni bohaterowie pozostają wierni przejściu rozumu, ponieważ nie mają osiągnięcia. Nie mając zaś ciemności w duszy, nie mają strachu. Dochodzą do kresu spoczynku przez odejście od przewrotności. Również wszyscy święci uobecnieni w trzech czasach, wierni przejściu rozumu, są jaśnie, zupełnie uświęceni nadzwyczajnym, wyraźnie spełnionym oświeceniem.

   Otóż, należy pojąć, że skoro zaklęcie przejścia rozumu, zaklęcie cenne, zaklęcie nadzwyczajne, zaklęcie nieporównywalne i porównywalne, zaklęcie uspokajające wszystkie smutki, nie jest kłamliwe, to jest prawdziwe. I powiedział zaklęcie przejścia rozumu: „Tadiathaa, gate gate paaragate, paarasamgate, bodhi swaahaa”.

   Synu Siary, oświeceni bohaterowie, wielcy bohaterowie tak mają się uczyć głębokiego przejścia rozumu».

   Wtedy Przemożny podniósł się z tego zachwytu i dał oświeconemu bohaterowi, wielkiemu bohaterowi, wzniosłemu Patrzącemu z Przymrużeniem, Możnemu, powiedzenie „ładnie”, a więc: «Ładnie, ładnie! Synu narodu, takie to jest. Synu narodu, takie to jest. Powinieneś żyć głębokim przejściem rozumu, tak jak objawiono, a obecni też się ucieszą».

   Przemożny przykazał tymi słowy, a żywotny syn Siaradwaty i oświecony bohater, wielki bohater, wzniosły Patrzący z Przymrużeniem, Możny, oraz towarzystwo posiadające wszystkich, oraz świat z bogami, ludźmi, niebogami i węszycielami, ucieszyli się i wyraźnie pochwalili to, co powiedział Przemożny.

   Koniec mowy wielkiego postępowania nazwanej Wzniosłą Matką Przemożnego, źródłem przejścia rozumu.

   Przetłumaczył przełożony z Indii, Wimalamitra oraz tłumacz mnich Rynciende, a tłumacz z Siucienów, Gelo oraz Namka i inni poprawili i utrwalili.

   Zapisano i ładnie wykonano poprawki na ścianie piaskowej wyspy rozwiniętej prawości swobodnego ustronia chwalebnego Samje.

   Na język polski z tybetańskiego przełożył Jakub Szukalski.

[Pismo tybetańskie za wydaniem Pedurma (dPe bsdur ma), tom 88 w zbiorze świętych pism buddyjskich, Kandziur (bKa' 'gyur), Pekin 2006-2009, s. 297-300.]

༄༅། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ།

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བྷ་ག་བ་ཏཱི་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཧྲྀ་ད་ཡ། བོད་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ། བམ་པོ་གཅིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟབ་མོ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །ཡང་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་བལྟ་ཞིང༌། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་རྣམ་པར་ལྟའོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་པ་དེས་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་པ་དེས་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་རྣམ་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བལྟའོ། །གཟུགས་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །གཟུགས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སྟོང་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་མེད་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། དྲི་མ་མེད་པ། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ། བྲི་བ་མེད་པ། གང་བ་མེད་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཟུགས་མེད། ཚོར་བ་མེད། འདུ་ཤེས་མེད། འདུ་བྱེད་རྣམས་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད། མིག་མེད། རྣ་བ་མེད། སྣ་མེད། ལྕེ་མེད། ལུས་མེད༑ ཡིད་མེད། གཟུགས་མེད། སྒྲ་མེད། དྲི་མེད། རོ་མེད། རེག་བྱ་མེད༑ ཆོས་མེད་དོ། །མིག་གི་ཁམས་མེད་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་མེད། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མེད་དོ། །མ་རིག་པ་མེད། མ་རིག་པ་ཟད་པ་མེད་པ་ནས་རྒ་ཤི་མེད། རྒ་ཤི་ཟད་པའི་བར་དུ་ཡང་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མེད། ཡེ་ཤེས་མེད། ཐོབ་པ་མེད། མ་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ཏེ། སེམས་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་སྐྲག་པ་མེད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །དུས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྔགས། རིག་པ་ཆེན་པོའི་སྔགས། བླ་ན་མེད་པའི་སྔགས། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སྔགས། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྔགས། མི་བརྫུན་པས་ན་བདེན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྔགས་སྨྲས་པ། ཏདྱ་ཐཱ། ག་ཏེ་ག་ཏེ་པཱ་ར་ག་ཏེ། པཱ་ར་སཾ་ག་ཏེ། བོ་དྷི་སྭཱ་ཧཱ། ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནས། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང༌། །ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་དང༌།

ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །།

རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བི་མ་ལ་མི་ཏྲ་དང༌། ལོ་ཙྪ་བ་དགེ་སློང་རིན་ཆེན་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་དགེ་བློ་དང༌ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།

དཔལ་བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གཙུག་ལག་གི་དགེ་རྒྱས་བྱེ་མ་གླིང་གི་རྩིག་ངོས་ལ་བྲིས་པ་དང་ཞུ་དག་ལེགས་པར་བགྱིས་སོ།། །།