piątek, 26 lipca 2019

Ludzki zwyczaj

Ludzie, czy to młodzi, czy średni, czy starzy,
upadają jak owoce z drzewa.

Słowa Buddy Siakjamuniego w 'Dul ba gzhi (kha) (Podstawa karności), sanskr. Vinaya vastu, ze zbioru świętych pism buddyjskich Kandziur (bKa' 'gyur), wyd. Pedurma (dPe bsdur ma), t. 2, Pekin 2006-2009, s. 257.

Przekład z języka tybetańskiego: Jakub Szukalski

།ཤིང་ལས་ཤིང་ཏོག་བཞིན་དུ་མི་རྣམས་ནི།
།གཞོན་དང་བར་མ་རྒན་པོ་རྣམས་ཀྱང་ལྟུང་།

འདུལ་བ་གཞི་ལས་བྱུང་ངོ༌།

poniedziałek, 22 lipca 2019

(386) Szkółka: Podział rzeczowego słowa

1. Rzeczowe słowo uprzedmiotowione (dngos po gyur ba'i rdzas bon)
      jak dzban (bum pa)
2. Rzeczowe słowo nieuprzedmiotowione 
      (dngos med gyur ba'i rdzas bon) 
      jak pojęcie (shes bya)

To należy do rzeczowego słowa.

sobota, 20 lipca 2019

(21) མདོ་འདུས་ལས། ལེའུ་ཉེར་གཅིག་པ། ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་པ།

དེ་ནས་ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་རྒྱལ་གྱིས། །སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ལ། །རྒྱལ་སྲིད་ཕུལ་ནས་ཞུས་པའི་མདོ། །ཨེ་མ་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཕུལ། །དབྱིངས་ཀྱི་ཡུམ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྷ། །ཐབས་ཀྱི་མཆོག་དང་ཤེས་རབ་ཕུལ། །སྟོན་པ་བླ་མེད་གཤེན་རབ་ལ། །ཀོང་ཙེ་དང་བས་གུས་ཕྱག་འཚལ། [73]།སྟོན་པས་བདུད་བཏུལ་མངོན་སངས་རྒྱས། །འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་ཐབས་མཆོག་ཏུ། །ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་གང་། །འཁོར་རྣམས་ཀུན་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །ཞེས་ཞུས་སྟོན་པས་བཀའ་བསྩལ་བ། །འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལས། །ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ལྔ་[196]བསྟན་ཏེ། །རང་བཞིན་གྱི་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། །རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། །བསྟན་པ་རྗེས་བཞག་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །རང་བཞིན་གྱི་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི། །འོག་མིན་ལྷ་ཡི་ཕོ་བྲང་ནས། །རྫོགས་སྐུ་གཤེན་ལྷ་འོད་དཀར་ལ། །གཡུང་དྲུང་སེམས་དཔའ་འབུམ་གྱིས་བསྐོར། །གསང་བ་བླ་མེད་དོན་རྣམས་བཤད། །ལྟ་བ་བོན་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །ས་བཅུ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱངས། །བར་ལྷ་འོད་གསལ་གནས་ཞེས་བྱ། །མགོན་གསུམ་ཕྱྭའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་འཕྲིན་ལས་ལ། །གང་ལ་གང་འདུལ་སྤྲུལ་པ་འགྱེད། །ཉི་མ་དང་ནི་འོད་ཟེར་ལྟར། །བོན་གྱི་སྐུ་ལ་མ་གཡོས་ཀྱང་། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་ལ་ཅིར་ཡང་སྤྲུལ། །འོག་མིན་གནས་སུ་[197]མངོན་རྫོགས་ཀྱང་། །ཅིར་ཡང་སྤྲུལ་སྐུ་འཛམ་གླིང་དུ། །སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མངོན་སངས་རྒྱས། །འདུལ་བ་དྲུག་དང་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་སོགས། །འཛམ་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རུ། །གཤེན་རབ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་བྱུང་། །ཐེག་པ་དགུ་ཡི་རིགས་རྣམས་ལ། །ཐེག་སྒོ་བྱེ་བྲག་བོན་རྣམས་བཤད། །རང་བཞིན་སྟོན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི། །སྟོན་པའི་ཞབས་ཀྱི་ལོང་བུ་དང་། །དབང་པོ་དྲུག་དང་ཕྱག་དང་དབུ། །དེ་ལས་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་བྱུང་། །དེ་ལ་སྟོན་པ་རེ་རེ་བྱུང་། །ཀུན་ཀྱང་ཚད་མེད་བོན་བཤད་ཅིང་། །འགྲོ་བའི་དོན་རྣམས་བྱེད་པ་དང་། །སྟོན་པས་སྐུ་གཅིག་བསྟན་པ་ལ། །ནམ་མཁའ་ཟླ་གཟུགས་[198]ཆུར་གསལ་བཞིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རེ་རེ་བཞིན། །རང་རང་གང་མོས་སྟོན་པར་སྣང་། །རང་རང་མོས་པའི་བོན་འཆད་དང་། །བཀའ་རྟགས་བྱ་དང་ཤིང་རྣམས་དང་། །འབྱུང་བ་བཞི་དང་རི་དང་བྲག །དེ་ལ་བོན་གྱི་སྒྲ་ཡང་བྱུང་། །གསུང་གི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་འོ། །ཐུགས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི། །སྟོན་པ་དགོངས་པ་ལ་བཞུགས་ཚེ། །ཀོང་རྩེ་འཕྲུལ་རྒྱལ་ལ་སོགས་པས། །སྟོན་པའི་དགོངས་པ་བསྒྲུབ་པ་འོ། །སྐུ་ཡིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི། །རྒྱལ་པོ་ས་ལ་སོགས་པ་ལ། །སྟོན་པས་ཕྱག་གིས་སྤྱི་བོར་བཞག །སྟོན་པའི་སྐུ་ཡི་བྱིན་རླབས་ཞུགས་པ་འོ། །ལུང་བསྟན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི། །སྟོན་པས་ཡིད་ཀྱི་ཁྱེའུ་ཆུང་ལ། །རྒྱལ་པོ་ཧོས་[199]ཀྱི་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་ཤིག་དང་། །འ་ཞ་གསང་བ་[74]མདོ་སྡུད་ལ། །གསང་བོན་དུས་ལ་མ་གཡོས་པ་ལ། །ང་ཡི་གདུང་གཉེར་གྱིས་ཤིག་དང་། །མུ་ཆོ་ལྡེམ་དྲུག་སྲིད་པ་གུང་སངས་ཡུལ། །སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ལྷ་ཡི་ཞལ་ལྟོས་དང་། །ང་ཡི་རྒྱུད་ཀྱིས་འདྲེན་པར་ཤོག་ཅེས་པའོ། །འཛིན་ནི་འདྲེན་པའི་ཤོན་རྩེས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི༑ ༑ས་ཡང་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པ་དང་། །བདུད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་དགུ་བཏུལ། །འདུལ་བ་དྲུག་དང་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་གིས། །འཇིག་རྟེན་དྲེགས་པ་ཅན་རྣམས་བཏུལ། །ནད་མུག་མཚོན་དང་མེ་ཆུ་རླུང་། །ས་གཡོས་པ་དང་ཐོག་འབེབས་པ། །འཇིགས་པ་བརྒྱད་ལས་འཁོར་རྣམས་སྐྱོབས། །སྟོན་པའི་སྐུ་ནི་བྱེ་བར་སྤྲུལ། །བདུད་ནི་གར་ཡིན་མ་ཤེས་དང་། །སྟོན་པའི་བ་སྤུ་བུ་ག་ནས། །ཁྲོ་འགྱེད་སྤྲུལ་པ་བྱེ་བ་སྤྲོས། །བདུད་རྣམས་སྤ་བཀོང་བགེགས་རྣམས་སྐྲག [200]།མེ་འོབས་པད་མའི་ཚལ་དུ་བསྒྱུར། །བདུད་ཀྱི་མདའ་འཕང་མེ་ཏོག་གྱུར། །རྫུ་འཕྲུལ་དག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི། །འཕྲོག་མ་ལྔ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་ལ། །ཆང་བུ་བྱིན་ཏེ་ཤ་ཁྲག་ནི། །མི་ཟ་བ་ཡི་སྡོམ་པ་ཕོག །སྟག་མོ་ལྔ་ལ་བརླ་ཤ་བྱིན། །ཕྱིས་ནི་འབྲོག་གནས་ལྔ་རུ་གྱུར། །འོལ་མོ་གླིང་དུ་བཀོད་པ་རྫོགས། །འཕང་གསལ་བདུད་རི་བོན་རིར་སྒྱུར། །ཁྱུང་ལུང་དངུལ་མཁར་བརྩེགས་པ་དང་། །ལྷ་རི་གྱང་དོར་བསྟན་པ་བཞག །བསྟན་པ་བཞག་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི། །སྐུ་གཟུགས་ཞལ་སྐྱིན་སྐུ་ཡི་རྟེན། །གསུང་རབ་འབུམ་སྡེ་གསུང་གི་རྟེན། །སྐུ་གདུང་རིང་བསྲེལ་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན། །འགྲོ་དོན་བསྟན་པ་རྣམ་གསུམ་བཞག་པ་འོ། །གཡུང་དྲུང་ལྷའི་བོན་མདོ་འདུས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུད་ལས། ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའོ།།

གངས་ཏི་སེ་བོན་གཞུང་རིག་མཛོད་ལྟར་སྐྲུན་པ།

ཤོག་གྲངས་ནི།
Bon Foundation བོན་བཀའ་འགྱུར་ལ་པོད་སུམ་བཅུ་པ་ནས། ཨང་ཀི་དམར་པོ། (Si khron zhing chen par khrun lte gnas par 'debs khang, Chengdu 1999)
གངས་ཏི་སེ་བོན་གཞུང་རིག་མཛོད་ལ་དེབ་དང་པོ་ནས། ཨང་ཀི་སྔོན་པོ། (Gangs ti se bon gzhung rig mdzod, Amdo 2009)

wtorek, 16 lipca 2019

(382) Szkółka: Podział zakrytego

1. Trochę zakryte (cung zad lkog gyur)  
      jak niestały dźwięk (sgra mi rtag pa)
2. Bardzo zakryte (shin tu lkog gyur) 
      jak powstawanie pociechy z rozsyłania darów
      (sbyin pa gtong ba las/ longs spyod 'byung ba)

To należy do zakrytego.

środa, 10 lipca 2019

(379) Szkółka: Podział oczywistego

1. Oczywistość wszystkich szczegółów (rnam pa thams cad mngon du gyur ba),
      jak znajomość własnego dziedzictwa (rang rgyud kyi shes pa lta bu)
2. Oczywistość niekiedy (res 'ga' mngon du gyur ba),
      jak ogień za przełęczą (la rgyab kyi me)

To należy do oczywistego.

czwartek, 4 lipca 2019

(375) Szkółka: Odmienność zaprzeczająca jednakowości

Jak pewny niebyt i dzban, uważane za odmienne, gdy tylko zaprzeczają jednakowości.
(med nges dang bum pa lta bu gcig pa bkag tsam tha dad du 'dod pa yin no)

poniedziałek, 1 lipca 2019

(20) མདོ་འདུས་ལས། ལེའུ་ཉི་ཤུ་པ། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་འོལ་མོ་གླིང་དུ་བསྟན་པ།

།།དེ་ནས་འོལ་མོ་[191]ལུང་རིང་གླིང་དུ་ནི། །འ་ཞ་གསང་བ་མདོ་སྡུད་ཀྱིས། །སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ལ། །ཞལ་དྲོ་བཀྲ་ཤིས་མཛད་པའི་མདོ། །ཨཱོྃ་དུས་གསུམ་བདེར་གཤེགས་ཁྱད་པར་རྨད་བྱུང་བ། །སྟོན་མཆོག་དང་པོ་འབུམ་ཁྲི་གློག་གི་ལྕེ་ཅན་ལ། །འོད་གསལ་སྒྲོན་མེ་ཕུལ་ནས་སྟོན་པར་སེམས་བསྐྱེད་པས། །བཀྲ་ཤིས་གཡུང་དྲུང་སེམས་མཆོག་ཐོབ་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །སྟོན་མཆོག་དང་པོ་གསལ་བ་འོག་མིན་ཕོ་བྲང་དམ་པ་རུ། །གཏོ་རྒྱལ་ཡེ་མཁྱེན་དག་གིས་འགྲོ་དོན་ལུང་བསྟན་ཅིང་། །དགོངས་པ་ལྔ་ལྡན་འཛམ་གླིང་སེང་གེར་སྤྲུལ་ཅིང་གཤེགས། །བཀྲ་ཤིས་སྟོན་པ་ལྷ་ལ་བབས་པའི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཤོག །འོལ་མོ་གླིང་དུ་བར་པོ་སོ་བརྒྱད་མཁར་དུ་རྒྱལ་བོན་ཐོད་དཀར་ཡབ། །མི་ཕྱི་ལྷའི་ཡོ་ཕྱི་རྒྱལ་བཞད་མཚན་ལྡན་ཡུམ། །ལྷུམས་སུ་ཟླ་དགུ་ངོ་བཅུ་བློ་གྲོས་ལྡན་ཅིང་སྐུ་བལྟམས་ཏེ། །བཀྲ་ཤིས་ཞལ་དྲོ་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་[192]བཀྲ་ཤིས་ཤོག །བར་པོ་སོ་བརྒྱད་བཀྲ་ཤིས་ཁང་པ་ཀ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ལྷ་མོས་བརྟེན། །སྟོན་མཆོག་སྐུ་བལྟམས་ཚངས་པས་ཕྱི་དར་དཀར་སྐུ་ཕྱིས་བླངས། །དགའ་བའི་ཚལ་དུ་གཤེགས་ནས་གཡུང་དྲུང་པད་མ་བཀྲ། །བཀྲ་ཤིས་སྐུ་བལྟམས་གཞོན་ནུ་རོལ་བའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །ཁྲི་སྨོན་རྒྱལ་བཞད་སྒོ་དྲུང་བྲམ་ཟེས་མཚན་ལྟས་ཏེ། །མཚན་ལྟས་བཀྲ་ཤིས་བརྗོད་དེ་གཤེན་རབ་འབྱུང་ངོ་ཞེས། །རྒྱལ་རིགས་ཀུན་འདུས་མེ་ཏོག་གཏོར་ཞིང་རྒྱན་བཏགས་པ། །བཀྲ་ཤིས་ཞལ་དྲོ་མཛད་བཞིན་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཤོག །གཞོན་ནུར་གྱུར་ཚེ་རྩལ་དང་ཡིག་རྩིས་སྟོབས་ལྡན་ཞིང་། །གཞོན་ནུ་ཀུན་གྱི་རབ་ཏུ་གྱུར་པས་ལྷ་མི་ཀུན་གྱིས་བསྟོད། །རྒྱལ་རིགས་རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་ཕྱིར་ཧོས་ཟ་དཔོ་ཟ་ཁབ་ཏུ་བཞེས། །རྨ་ལོ་གཡུ་ལོ་གཏོ་བུ་དཔྱད་བུ་སྤྲུལ་པའི་སྲས་བུ་བལྟམས། །གཏོ་སྒྲོ་དཔྱད་སྒྲོ་རྩིས་སྒྲོ་[72]སྨན་སྒྲོས་འགྲོ་བའི་[193]ཕན་ཡོན་མཛད། །སྒོ་བཞི་མཛོད་ལྔ་བོན་སྒོ་དབྱེ་བའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །ཁྲི་སྨོན་རྒྱལ་བཞད་སྒོ་བཞིར་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་གཟིགས། །གཅིག་པུར་དཀའ་ཐུབ་གླིང་ལ་ལྷས་བཏེག་ནས། །རང་འབྱུང་མཆོད་རྟེན་དྲུང་དུ་གཙུག་ཕུད་སྐྲ་བྲེག །ལྷ་དང་ཀླུ་ཡི་བུ་མོས་བདུད་རྩིའི་ཁྲུས་ཆབ་གསོལ། །སྟོན་པ་ཁྱིམ་སྤངས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །ལྷ་རྣམས་རྫུ་འཕྲུལ་སྐོས་འདེབས་བླ་གོས་རྣམ་ལྔ་ཕུལ། །ཆུ་བོ་གྱིམ་ཤིང་འགྲམ་དུ་དཀའ་ཐུབ་མ་ལུས་རྫོགས། །འཁོར་སྤངས་དགོན་པ་མཛད་ནས་བསམ་གཏན་མཛད། །བཀྲ་ཤིས་འོ་མ་གསོལ་ནས་བྱུང་བས་བདུད་རྩིར་དྲངས། །ཡང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་རྫོགས་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །སྟོན་པ་བསམ་གཏན་བཞེངས་ནས་མགོན་གསུམ་ཕྱྭ་ཡུལ་དུ། །ཀུན་བཟང་བསྒོམས་པའི་དོན་གྱིས་དགོངས་པ་ཐག་བཅད་དེ། །གཡུང་དྲུང་[194]དགུ་བརྩེགས་རི་ལ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས། །སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་རྩེ་ལ་སངས་རྒྱས་པའི། །སྟོབས་མཆོག་ཐར་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །འོལ་མོ་གླིང་དུ་སྟོན་པས་བོན་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །རྒྱུ་དྲུག་མངོན་བཞི་བདེན་གཉིས་སྡེ་བཞི་ཡ་བརྒྱད་འཁོར་ལ་བསྟན། །ལྷ་དང་ཀླུས་བསྟོད་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་སྟོན་པར་གྱུར། །སྟོན་མཆོག་གཤེན་རབ་མི་བོར་གྱུར་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །བདུད་རྗེ་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་ནག་པོའི་བདུད་རིགས་བཏུལ། །སེང་གེ་ཆུ་སྲིན་མི་བཟད་བདུད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་བཏུལ། །སྤྲེལ་གྱིས་ཤིང་ཏོག་ཕུལ་ཏེ་རྩི་ཤིང་ལྷ་མོས་སྡུད། །འདུལ་བ་སུམ་ཅུ་ལ་སོགས་རིགས་དྲུག་ཐར་བའི་ལམ་དུ་བཀོད། །གཡུང་དྲུང་དགུ་བརྩེགས་རི་ལ་དགོངས་པ་མ་ལུས་རྫོགས། །འོལ་མོ་གླིང་དུ་མཛད་པ་རྫོགས་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག [195]།གཡུང་དྲུང་ལྷའི་བོན་མདོ་འདུས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུད་ལས། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་བཀྲ་ཤིས་འོལ་མོ་གླིང་དུ་མཛད་པའི་ལེའུ་ཉི་ཤུ་བའོ།། 

གངས་ཏི་སེ་བོན་གཞུང་རིག་མཛོད་ལྟར་སྐྲུན་པ།

ཤོག་གྲངས་ནི།
Bon Foundation བོན་བཀའ་འགྱུར་ལ་པོད་སུམ་བཅུ་པ་ནས། ཨང་ཀི་དམར་པོ། (Si khron zhing chen par khrun lte gnas par 'debs khang, Chengdu 1999)
གངས་ཏི་སེ་བོན་གཞུང་རིག་མཛོད་ལ་དེབ་དང་པོ་ནས། ཨང་ཀི་སྔོན་པོ། (Gangs ti se bon gzhung rig mdzod, Amdo 2009)