(141) Szkółka: Określenie środowiska dotyku རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད།

Takie zewnętrzne środowisko, które da się odczuwać czuciem ciała.

(phyi yi skye mched gang zhig/ lus shes kyis tshor bya'o)

Podano tutaj słowo dotyk, ale w języku tybetańskim jest ściśle użyty wyraz dotykane albo dotykalne (reg bya). Przetłumaczono jako dotyk, ponieważ ta forma złożenia czasownika (w tym przypadku reg) z czasownikiem czynić w czasie przyszłym (bya) jest często stosowana w języku tybetańskim do tworzenia rzeczowników odczasownikowych. Stąd od dotykania (reg byed) dotyk (reg bya), czyli rzecz dotykana lub dotykana rzeczywistość.

W ten sposób rozszerzamy tutaj nieco znaczenie wyrazu dotyk od zjawiska czynności zmysłowej do rzeczy dotykanej – czegoś do dotknięcia.

To należy do środowiska dotyku.

(140) Szkółka: Środowisko dotyku

1. Określenie (mtshan nyid)

2. Bliskoznaczność (khyab mnyam)

3. Podział (dbye ba)

To należy do podziału żywiołowości.

(139) Szkółka: Smak słony

Jak smak soli.

To należy do podziału środowiska smaku.

(138) Szkółka: Smak ostry

Jak smak imbiru lekarskiego (Zingiber officinale).

To należy do podziału środowiska smaku.

(137) Szkółka: Smak cierpki

Jak smak migdałecznika chebułowca (Terminalia chebula).

To należy do podziału środowiska smaku.

(136) Szkółka: Smak gorzki

Smak niebielistki itp.

Tybetańska nazwa tikta (tig ta) może odnosić się ściśle do rośliny Swertia chirayita lub do kilku innych roślin. Lecznictwo tybetańskie wyróżnia wiele gatunków tikta, z których większość należy do rodzaju Swertia. Dlatego też tutaj podano ogólnie nazwę niebielistka (Swertia).

To należy do podziału środowiska smaku.

(135) Szkółka: Smak kwaśny

Jak smak amli.

Amla to nazwa popularna liściokwiatu garbnikowego (Emblica officinalis), nazywanego też agrestem indyjskim. Tutaj podano tę roślinę jako przykład nie tylko z powodu smaku, ale także z powodu tybetańskiej nazwy ciurura (skyu ru ra), pokrewnej z wyrazem ciurła (skyur ba) czyli kwaśny.

To należy do podziału środowiska smaku.

Niebiańskość świętych

Tak jak nikt nie może

oszacować bezmiaru nieba,

tak też postacie świętych

są podobne i takie same jak niebiańskość.

Ci niepojęci synowie Zwycięzcy,

którzy tak wiedzą

o postaciach świętych,

sami stają się świętymi, panami świata.

Z dwudziestego trzeciego rozdziału: Pewnego objawienia postaci Obecnego (De bzhin gshegs pa'i sku nges par bstan pa), w 'Phags pa chos thams cad kyi rang bzhin mnyam pa nyid rnam par spros pa ting nge 'dzin gyi rgyal po zhes bya ba theg pa chen po'i mdo (Wzniosła opowieść wielkiego postępowania, wypracowanie o swoistej równości wszystkich słów o nazwie «Król zachwytu»), sanskr. Ārya sarva dharma svabhāva samatā vipañcita samādhi rāja nāma mahā yāna sūtra), z tybetańskiego kanonu świętych pism buddyjskich Kandziur (bKa' 'gyur), t. 55, wyd. dPe bsdur ma, Pekin 2006-2009, s. 183.
 

Przekład z języka tybetańskiego: Jakub Szukalski.

།ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཚད་མེད་ལ།

།སུས་ཀྱང་གཞལ་དུ་མི་ནུས་པ།

།དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་སྐུ་དག་ཀྱང་།

།ནམ་མཁའ་ཉིད་དང་འདྲ་ཞིང་མཚུངས།

།སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་དེ་ལྟ་བུར།

།གང་གིས་རིག་པ་རྒྱལ་བའི་སྲས།

།དེ་དག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ།

།སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོར་འགྱུར།

ཞེས་འཕགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་སྤྲོས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་བྱུང་ངོ་།

(134) Szkółka: Smak słodki

Jak smak trzciny cukrowej.

To należy do podziału środowiska smaku.

(133) Szkółka: Podział środowiska smaku

Smak (ro): 

1–2. Słodki (mngar ba) i kwaśny (skyur ba) 

3–4. Gorzki (kha ba) i cierpki (ska ba) 

5–6. Ostry (tsha ba) i słony (lan tshwa)

To należy do środowiska smaku.

(132) Szkółka: Bliskoznaczność środowiska smaku

Smak (ro) i środowisko smaku (ro'i skye mched) to równoznaczniki.

To należy do środowiska smaku.