poniedziałek, 25 maja 2020

Określenia sprawiedliwości (z Kandziuru i Tendziuru)

Sprawiedliwość Obecnego
jest nazywana sprawiedliwością doskonałą,
ponieważ jest bez przyczyn i okoliczności.1
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱའོ།

Sprawiedliwość to:
།ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་

godło wszystkich prawych słów,2
དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཡིན་ཏེ།

powstrzymanie nieprawych słów,3
མི་དགེ་བའི་ཆོས་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ།

prawe życie,4
དགེ་བར་སྤྱོད་པ་

postępowanie w prawości, odwracanie się od nieprawości i pomaganie innym,5
དགེ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང་། མི་དགེ་བ་ལ་ལྡོག་པ་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ་གསུམ་མོ།

praworządność, ponieważ nie szkodzi innym w celu radości,6
དགེ་བ་སྤྱོད་པ་སྟེ། བདེ་བའི་དོན་གྱིས་ན་གཞན་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ།

nazwanie prawości,7
དགེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་

unikanie nieprawości,8
མི་དགེ་བ་སྤངས་པ་

piękno w prawości i dobru,9
དགེ་ཞིང་བཟང་ལ་རྣམ་པར་མཛེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ།

nazwa dla nieżycia nieprawością przez prawo (tshul) i strzeżenia porządku (khrims),10
ཚུལ་གྱིས་མི་དགེ་བ་ལ་མི་སྤྱོད་ཅིང་ཁྲིམས་སྲུང་བའི་མིང་སྟེ་

przyczyna powstawania jako bóg i człowiek,11
ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ།

przyczyna wyżyn,12
མཐོ་རིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་

przyczyna zachwytu,13
ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་

pierwsza przyczyna spoczynku,14
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་དང་པོ་ཡིན་

przyczyna powstawania wśród radosnych istot,15
བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་

nieczynienie i wyzbycie się grzechów oraz tak zwana sprawiedliwość, ponieważ stały się przyczyną dla skutku radosnych istot,16
འབྲས་བུ་བདེ་འགྲོའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡིག་པ་མི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་གྲངས་སོ།

przyczyna radosnych istot,17
བདེ་འགྲོའི་རྒྱུ་ཡིན་

przyczyna osiągania spoczynku,18
མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་

najbardziej nieskalana zasada postępowania w oświeceniu, droga wiodąca radośnie do spoczynku,19
ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཇུག་པའི་རྩ་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་མཆོག །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཏུ་བདེ་བར་འགྲོ་བའི་ལམ་མོ།

podstawa wszystkich cnót,20
ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་

podstawa dla dawania,21
སྦྱིན་པའི་གཞི་ཡིན་ནོ།

to, co jest nazywane „zachowaniem” (życiem) przez to, że jest do zachowania (do życia),22
སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ།

dobre życie (życie dobrze, dobroczynność),23
ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ།

to, co nazwane jest czynnością i obowiązkiem dobrego życia (dobroczynności),24
ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་ལས་དང་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ།

życie w czystości (czystość, czyste postępowanie),25
ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་བཤད་དོ།

życie świętych (zachowanie poczciwych),26
དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡིན་

niekrzywdzenie innych,27
གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་

nieprzekraczanie wyraźnego celu,28
ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་མི་འདའ་བའོ།

pomaganie duszom przez niepopieranie krzywdzenia, odpychania i obrażania,29
གནོད་པ་དང་། ཕོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་ཉེ་བར་མི་བསྒྲུབ་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་སོ།

odwrócenie się od odbierania życia itp.,30
སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའོ།

odwrócenie się od obrażania itp.31
འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའོ།

określenie wszelkiego pokoju,32
ཞི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་

jakby gałąź pokoju,33
ཞི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་འདྲ་བའོ།

równoważenie nierówności,34
མི་མཉམ་པ་རྣམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་

równoważenie nierównych czynów,35
ལས་མི་མཉམ་པ་རྣམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ

porządek pierwszej chwili pierwotnej duszy,36
ཐོག་མའི་སེམས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་ཁྲིམས་

karność,37
འདུལ་བ་

to, co przeszło poza trzy czasy,38
དུས་གསུམ་ལས་འདས་པ་དེ་

nie tułać się i nie spoczywać,39
མི་འཁོར་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ།

tak zwane niepodleganie zniszczeniu,40
འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ།

to, o czym się mówi, że stanie się trwaniem w radości dniem i nocą przez to, że jest czynione bez tęsknoty ciała i duszy,41
ལུས་དང་སེམས་གདུང་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཉིན་དང་མཚན་དུ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།

obowiązek osobistego zbawienia,42
སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པའོ།

najlepsza, rozprzestrzeniająca się woń,43
དྲི་མཆོག་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ་

główna prawda.44
བདེན་པ་གཙོ་

'Phags pa yongs su mya ngan las 'das pa chen po'i mdo, Kandziur (bKa' 'gyur), t. 53, wyd. Pedurma (dPe bsdur ma), Pekin 2006-2009, s. 232.
2  Tamże, s. 232, 384.
3  Tamże, s. 482.
4  Thabs mkhas pa chen po sangs rgyas drin lan bsab pa'i mdo, Kandziur, t. 76, s. 463.
5  Bhavabadra (X w.?), rGyud kyi rgyal po dpal gdan bzhi pa'i 'grel pa dran pa'i rgyu mtshan zhes bya ba, sanskr. Śrī catura pīṭha tantra rājasya smṛti nibandha nāma ṭīkā, Tendziur (bsTan 'gyur), t. 12, wyd. Pedurma (dPe bsdur ma), Pekin 1994-2008, s. 1187.
6  Vasubandhu (tyb. dByig gnyen, ok. IV-V w.), rNam par bshad pa'i rigs pa, sanskr. Vyākhyā yukti, Tendziur, t. 77, s. 130.
7  Prajñāvarman (tyb. Shes rab Go cha, VIII w.), Ched du brjod pa'i tshoms kyi rnam par 'grel pa, sanskr. Udāna varga vivaraa, Tendziur, t. 83, s. 399.
8  'Phags pa thams cad yod par smra ba'i rtsa ba'i dge slong ma'i so sor thar pa'i mdo'i 'grel pa, sanskr. Ārya sarva asti vādi mūla bhikunī pratimokṣa sutra bṛtti, Tendziur, t. 87, s. 21.
9  Tamże.
10  sGra sbyor bam po gnyis pa, Tendziur, t. 115, s. 370.
11  'Phags pa nam mkha' mdzod kyis zhus pa zhes bya ba theg pa chen po'i mdo, sanskr. Ārya Gaganagañja pari pccha nāma mahā yāna sūtra, Kandziur, t. 57, s. 696.
12  Dzeko (mDzes bkod), Tshigs su bcad pa gnyis pa'i bshad pa, sanskr. Gāthā dvaya vyākhyāna, Tendziur, t. 67, s. 432.
13  Śiramati (tyb. Slob dpon Blo brtan), 'Phags pa dkon mchog brtsegs pa chen po chos kyi rnam grangs le'u stong phrag brgya pa las 'od srungs kyi le'u rgya cher 'grel pa, sanskr. Ārya mahā ratna kūṭa dharma paryaya pari vartta śatas hasrika kāśyapa pari vartta ṭīkā, Tendziur, t. 67, s. 683.
14  Chiński nauczyciel Łen Cek (ok. 613-696 r.), 'Phags pa dgongs pa zab mo ngam par 'grel pa'i mdo rgya cher 'grel pa, Tendziur, t. 69, s. 308.
15  Sāgara (Sāgaramegha), rNal 'byor spyod pa'i sa las byang chub sems dpa'i sa'i rnam par bshad pa, sanskr. Yogācarya bhūmi sye bodhisatva bhūmi vyākhyā, Tendziur, t. 75, s. 713.
16  Vasubandhu (tyb. dByig gnyen, ok. IV-V w.), Tshigs su bcad pa'i don bsdus pa zhes bya ba'i bstan bcos, sanskr. Śāstra gāthārtha saṃgraha nāma, Tendziur, t. 83, s. 1181-1182.
17  Ārya Śūra (tyb. Slob dpon dPa' bo / rTa dbyangs, ok. VII w.), So sor thar pa'i mdo'i gzhung 'grel, sanskr. Pratimoka sūtra padvati, Tendziur, t. 84, s. 22. To samo zdanie w Vinayadeva (tyb. 'Dul ba'i lha), 'Dul ba rnam par 'byed pa'i tshig rnam par bshad pa, sanskr. Vinaya vibhaṃga pada vyākhyāna, Tendziur, t. 87, s. 903.
18  Kalyānamitra (dGe legs bShes gnyen, ok. IX w.), 'Dul ba gzhi rgya cher 'grel pa, sanskr. Vinaya vastu ṭīkā, Tendziur, t. 87, s. 638.
19  mDzangs blun zhes bya ba'i mdo, Kandziur, t. 74, s. 538.
20  Śākyamitra (tyb. Shākya bShes gnyen, ok. VIII/IX w.), 'Phags pa bzang po spyod pa'i smon lam gyi rgyal po'i rgya cher 'grel pa, sanskr. Ārya bhadra cārya praidhāna rāja ṭīkā, Tendziur, t. 67, s. 1317.
21  Jinamitra, Śīlendra Bodhi (ok. IX w.; wydawcy zbioru), Chos mngon pa kun las btus pa'i bshad pa, sanskr. Abhidharmma sarva ducchaya bhāṣu, Tendziur, t. 76, s. 1138. To samo zdanie w Jinamitra (ok. IX w.; wydawca zbioru), mNgon pa chos kun nas btus pa'i rnam par bshad pa zhes bya ba, sanskr. Abhidharma samucchaya vyākhyā nāma, Tendziur, t. 76, s. 1579.
22  Dignāga (tyb. Phyogs kyi Glang po, ok. 480-540 r.), 'Phags pa bzang po spyod pa'i smon lam gyi rgyal po'i bshad pa, sanskr. Samantabhadra carya prai dhānartha sagraha kriti ācārya diknāga pādena, Tendziur, t. 67, s. 1252.
23  Prajñāvarman (tyb. Shes rab Go cha, VIII w.), Ched du brjod pa'i tshoms kyi rnam par 'grel pa, sanskr. Udāna varga vivaraa, Tendziur, t. 83, s. 392.
24  Vasubandhu (tyb. dByig gnyen, ok. IV-V w.), Tshigs su bcad pa'i don bsdus pa zhes bya ba'i bstan bcos, sanskr. Śāstra gāthārtha saṃgraha nāma, Tendziur, t. 83, s. 1246.
25  'Phags pa thams cad yod par smra ba'i rtsa ba'i dge slong ma'i so sor thar pa'i mdo'i 'grel pa, sanskr. Ārya sarva asti vādi mūla bhikunī pratimokṣa sutra bṛtti, Tendziur, t. 87, s. 474.
26  Tamże, s. 561.
27  Pemej Niugu Dordzie (Padma'i Myu gu rDo rje), Padma'i myu gu rdo rjes mdzad pa'i kye'i rdo rje'i 'grel pa, Tendziur, t. 2, s. 1294.
28  Anandagarbha (tyb. Kun dga' sNying po, ok. 260-340 r.), De bzhin gshegs pa dgra bcom pa yang dag par rdzogs pa'i sangs rgyas ngan song thams cad yongs su sbyong ba'i gzi brjid kyi rgyal po zhes bya ba'i brtag pa'i bshad pa, sanskr. Sarva durgati pari śodhayate jorājāya tathāgatāya arhate samyaksa buddhāya kalpa nāma ṭīka, Tendziur, t. 34, s. 887.
29  Chiński nauczyciel Łen Cek (ok. 613-696 r.), 'Phags pa dgongs pa zab mo ngam par 'grel pa'i mdo rgya cher 'grel pa, Tendziur, t. 69, s. 77.
30  'Phags pa thams cad yod par smra ba'i rtsa ba'i dge slong ma'i so sor thar pa'i mdo'i 'grel pa, sanskr. Ārya sarva asti vādi mūla bhikunī pratimokṣa sutra bṛtti, Tendziur, t. 87, s. 1037.
31  Kalyānamitra (dGe legs bShes gnyen, ok. IX w.), 'Dul ba gzhi rgya cher 'grel pa, sanskr. Vinaya vastu ṭīkā, Tendziur, t. 87, s. 558.
32  Vasubandhu (tyb. dByig gnyen, ok. IV-V w.), 'Phags pa blo gros mi zad pas bstan pa rgya cher 'grel pa, sanskr. Ārya aka yamati nirdeśa ṭīkā, Tendziur, t. 66, s. 168.
33  Śiramati (tyb. Slob dpon Blo brtan), 'Phags pa dkon mchog brtsegs pa chen po chos kyi rnam grangs le'u stong phrag brgya pa las 'od srungs kyi le'u rgya cher 'grel pa, sanskr. Ārya mahā ratna kūṭa dharma paryaya pari vartta śatas hasrika kāśyapa pari vartta ṭīkā, Tendziur, t. 67, s. 683.
34  Chiński nauczyciel Łen Cek (ok. 613-696 r.), 'Phags pa dgongs pa zab mo ngam par 'grel pa'i mdo rgya cher 'grel pa, Tendziur, t. 69, s. 305.
35  Lopon Dulzang z Kaszmiru (Slob dpon 'Dul bzang), Chos mngon pa'i mdzod kyi bstan bcos kyi tshig le'ur byas pa'i rnam par bshad pa, Tendziur, t. 79, s. 1102.
36  Thabs mkhas pa chen po sangs rgyas drin lan bsab pa'i mdo, Kandziur, t. 76, s. 463.
37  Tamże.
38  Vasubandhu (tyb. dByig gnyen, ok. IV-V w.), 'Phags pa blo gros mi zad pas bstan pa rgya cher 'grel pa, sanskr. Ārya aka yamati nirdeśa ṭīkā, Tendziur, t. 66, s. 169.
39  Śiramati (tyb. Slob dpon Blo brtan), 'Phags pa dkon mchog brtsegs pa chen po chos kyi rnam grangs le'u stong phrag brgya pa las 'od srungs kyi le'u rgya cher 'grel pa, sanskr. Ārya mahā ratna kūṭa dharma paryaya pari vartta śatas hasrika kāśyapa pari vartta ṭīkā, Tendziur, t. 67, s. 716.
40  Chiński nauczyciel Łen Cek (ok. 613-696 r.), 'Phags pa dgongs pa zab mo ngam par 'grel pa'i mdo rgya cher 'grel pa, Tendziur, t. 69, s. 283.
41  Sāgara (Sāgaramegha), rNal 'byor spyod pa'i sa las byang chub sems dpa'i sa'i rnam par bshad pa, sanskr. Yogācarya bhūmi sye bodhisatva bhūmi vyākhyā, Tendziur, t. 75, s. 833.
42  Dharmakīrti (ok. VI/VII w.), sKyes pa'i rabs kyi rgya cher bshad pa, sanskr. Jātaka mālā ṭīkā, Tendziur, t. 94, s. 400. To samo zdanie w Prajñāvarman (tyb. Shes rab Go cha, VIII w.), Ched du brjod pa'i tshoms kyi rnam par 'grel pa, sanskr. Udāna varga vivaraa, Tendziur, t. 83, s. 406. Podobne zdanie: „obowiązek, taki jak osobistego zbawienia” w Silapala (tyb. Tshul khrims bskyangs, ok. VIII/IX w.), Lung phran tshegs kyi rnam par bshad pa, sanskr. Āgamakṣūdraka vyākhyāna, Tendziur, t. 88, s. 519.
43  'Phags pa thams cad yod par smra ba'i rtsa ba'i dge slong ma'i so sor thar pa'i mdo'i 'grel pa, sanskr. Ārya sarva asti vādi mūla bhikunī pratimokṣa sutra bṛtti, Tendziur, t. 87, s. 410.
44  Tamże, s. 682.